«گوستاو لوبون» : محمد (ص)، بزرگترین مرد تاریخ

 

برگرفته از: کتاب «تمدن اسلام و عرب»، نوشته‌ی گوستاولوبون

تحقیق و گردآوری:  آذر طاهری (کارشناس ارشد برق ؛  این آدرس پست الکترونیک توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید )

 

«گوستاو لوبون» (1931- 1841 م.)[1]  مورخ، جامعه‌شناس و پزشک فرانسوی است که نظریاتش در زمینه روانشناسی اجتماعی شُهره گشته[2] . وی با مسافرت به کشورهای مختلف و تحقیقات در زمینه تاریخ و تمدن ملت‌های مختلف، آثار با ارزشی از خود به جای گذاشته که از جمله آنها میتوان به «تمدن هند»[3] و «تمدن عرب»[4]، اشاره کرد.

لوبون، خاورپژوه برجسته‌ای است که سعی کرده با دید علمی و به دور از تعصبات به بررسی فرهنگ ملل مختلف بپردازد. این ویژگی باعث شده کارهای او ارزش ویژه‌ای بیابند. وی در مورد اسلام و تمدن مسلمانان نیز تحقیقات وسیعی انجام داده است.

«تمدن عرب»، کتابی تاریخی و نسبتا مفصلی است که لوبون در آن ضمن بررسی و ارزیابی جنبه‌های مختلف تمدن اسلامی، به دستاوردهای مسلمانان در زمینه‌های علوم گوناگون اشاره می کند. وی در این کتاب بارها از محمد (ص) گفته و اسلام و شخصیت محمد (ص) را به گونه‌ای مستدل و علمی بررسی نموده است. در ادامه گوشه‌ای از نظرات او در این کتاب بیان می شود:

لوبون درباره ویژگیهای اخلاقی محمد (ص) چنین می نویسد:

«عقل و خرد او (محمد) بر همه مردمان می چربید، و در اندیشه از همگان برتر بود. بیهوده سخن نمی گفت و همیشه به ذکر خدا مشغول بود. پیوسته با مردم، خوش رو و غالبا خاموش می نشست. خوی او نرم و اخلاقش نیکو بود. در نظر او بیگانه و نزدیک، نیرومند و ناتوان در برابر حق یکسان بودند. مستمندان را دوست می داشت و هیچ گاه بینوایی را به دلیل ناداری اش با نظر حقارت نمی نگریست؛ چنانچه زورمند را به سبب اقتدارش احترام نمی کرد.» [5]

این پژوهشگر فرانسوی در ذکر خصوصیات اخلاقی محمد (ص) ادامه می دهد:

«دل مردم شریف را به هر نحو [که] میسورش بود، به دست می آورد. یاران خود را دلگرم می کرد و از آنچه موجبات دل سردی آنان را فراهم می کرد، خودداری می نمود. هر که نزدش می آمد، با روی باز از او پذیرایی می کرد، و تا او از مجلس برنمی خاست، حضرت بلند نمی شد. هر که دست به دست او می داد، تا او دستش را نمی کشید، پیغمبر دست خود را رها نمی کرد. و به همین نحو اگر کسی درباره حاجتی با او گفت و گو می کرد، تا خود رشته سخن را قطع نمی کرد، آن حضرت، سخنش را قطع نمی فرمود. نسبت به یاران خود تفقد و مهربانی می کرد و از وضع آنها می پرسید.»[6]

لوبون، محمد (ص) را اینگونه می ستاید:

«معجزه کبرای پیغمبر این بود که توانست پیش از مرگ خود، قافله پراکنده عرب را گردهم آورد و از این کاروان سرگردان و پریشان، ملت واحدی تشکیل بدهد بدان سان که همه را در برابر یک دین، خاضع، فرمانبر و مطیع یک پیشوا گرداند.» [7]

«شکی نیست که محمد از زحمات خود نتایج و بهره هایی گرفت که هیچ یک از ادیان پیش از اسلام، چنین بهره هایی نصیب آنان نشد و از این رو آن حضرت حق بسیار بزرگی بر گردن اعراب دارد.» [8]

و اینچنین از بزرگترین مرد تاریخ می گوید:

«اگر بخواهیم ارزش اشخاص را به کردار و آثار نیک‌شان بسنجیم، مسلما محمد بزرگترین مرد تاریخ است.» [9]

 www.mohammadivu.org.MOHR

 



[1] -Gustave Le Bon.

[2]- وی برای اولین بار مفهوم «انبوه خلق» را در جامعه شناسی مطرح کرد. بارزترین اثر وی در این زمینه، کتاب «جماعت یا انبوه خلق» (The Crowd: A Study of the Popular Mind) است که در سال 1895 انتشار یافت. از دیگر کتاب‌های او در این زمینه می توان «روانشناسی انقلاب» (The Psychology of Revolution) و «انسان و جوامع» (Man and Society) را نام برد.

[3] -Les Civilisation de L’Inde.

[4] -La Civilisation Arab.

[5]- تمدن اسلام و عرب، گوستاولوبون، ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی (هاشمی)، انتشارات کتابچی. ص 113.

[6]- همان، ص 113.

[7]- همان، ص 128.

[8]- همان، ص 128.

[9]- همان، ص 129.